Συγγραφή άρθρου: Ζαχαρένια Δ. Σκουλά, Δρ Πολιτικός Μηχανικός
Η λέξη μιτάτο κατάγεται από τη λατινικό metatum, η οποία σημαίνει στρατιωτικό κατάλυμα. Στους βυζαντινούς χρόνους η λέξη μιτάτο σήμαινε την υποχρέωση των πολιτών να παρέχουν κατάλυμα και τροφή στους ταξιδεύοντες κρατικούς υπαλλήλους ή πολίτες. Σήμερα σημαίνει το κατάλυμα του βοσκού.
Δεν είναι μόνο το νησί της αντρειοσύνης η Κρήτη, είναι και το νησί του κεφιού και της διασκέδασης... δεν βγάζουν μόνο πολεμιστές ή γραφιάδες τα χώματα της, βγάζουν και χορευτές που χορεύουν και δεν πατούν τη γης, βγάζει και μουσικούς που σε νεραιδοπαίρνουν με το παίξιμο τους, βγάζει και μαντιναδολόγους που αποτυπώνουν σ' ένα δίστιχο ότι ο άλλος γεμίζει σελίδες και σελίδες για να αποτυπώσει, βγάζει και γλεντζέδες-προπάντων αυτό- γιατί στην Κρήτη βρε αδερφέ, πως να το κάνουμε, ξέρουν να ζουν, και μια δοκιμή θα πείσει εκείνον που έχει αμφιβολία. Κι επειδή αυτή "κολόνια κρατάει χρόνια" πα να πει δεν είναι φαινόμενο τωρινό, οι παρακάτω φωτογραφίες αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.
Ρ.Μ
Γράφει η Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Η λευκότητα αλλά και η υφή της δαντέλας δεν μου θυμίζουν μόνο Πασχαλινά διηγήματα του Παπαδιαμάντη… δεν μου θυμίζουν μόνο τον ερχομό της αιώνιας Ανάστασης της φύσης και τις μυρωδιές της Άνοιξης με πρώτιστο τον κάτασπρο κρίνο και την σπαρμένη από τους λευκούς ανθούς του χαμομηλιού γη!!!Μου θυμίζουν πάνω απ’ όλα τις δικές μου Αναστάσεις κάποτε στο χωριό και το σπίτι της γιαγιάς και της θείας… μα ας τα πάρω λιγάκι από την αρχή:
Του ΜΑΝΟΛΗ ΜΙΧ.ΔΑΚΑΝΑΛΗ
Μετά την κατάκτηση της Κρήτης από τους Βενετούς το 1211, κατέφευγαν λόγω εποικισμού από την Βενετία στην Κρήτη πολλές οικογένειες ευγενείς, ηγετικές, για να τη διοικήσουν.Την ανώτατη κοινωνική βαθμίδα αποτελούσαν σι Βενετικοί ευγενείς και οι φεουδάρχες. Αριστοκράτες δεύτερης κατηγορίας ήταν οι Κρητικοί ευγενείς. Οι απλοί πολίτες των πόλεων λεγόταν αστοί, οι δε χωρικοί διακρινόταν σε “άγραφους”, σε “απελεύθερους”, σε “πάροικους” και δούλευαν στα κτήματα του Δημοσίου.
Το Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο της πόλης μας βρίσκεται στην παραλιακή λεωφόρο Σοφοκλή Βενιζέλου στο νούμερο 27 και στεγάζεται σε νεοκλασικό κτίριο του 1903 που ανήκε στον Ανδρέα Καλοκαιρινό, ένα διαπρεπή Ηρακλειώτη, ο οποίος το 1952 το παραχώρησε με δωρεά στην Εταιρία Κρητικών Ιστορικών Μελετών για να γίνει Μουσείο.
Το 1985, ο διεθνούς φήμης Ιταλός σκηνοθέτης Φράνκο Τζεφιρέλι επέλεξε τα ενετικά νεώρια και το κάστρο του Κούλε για να γυριστεί το μεγαλύτερο μέρος της κινηματογραφικής μεταφοράς της όπερας του Τζιουζέπε Βέρντι “Οθέλλος” βασισμένη στην ομώνυμη τραγωδία του Σαίξπηρ.
Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη
Η κρητική διάλεκτος αποτελεί φυσική εξέλιξη της δωρικής διαλέκτου χωρίς ποτέ ως σήμερα να υποστεί κεντρικές διορθώσεις και καθαρισμούς, αντίθετα για περισσότερα από 200 χρόνια - απο το 1453 δηλαδή έως και την πτώση του Χάνδακα το 1669-υπήρξε η μοναδική ελληνική διάλεκτος που ομιλούνταν και διδάσκονταν επίσημα.
Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη
Η κατάκτηση της Κρήτης στις αρχές του 13ου αιώνα, βρήκε το πανάρχαιο μοναστήρι του Σινά, της μακρινής πατρώας Αραβίας να έχει στο νησί βαρυσήμαντη περιουσία, η οποια προέρχονταν από δωρεές που Κρήτες κυρίως του δώριζαν από τον 10ο αιώνα ακόμα, μετά την απελευθέρωση του νησιού από τους Σαρακηνούς.
Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Απαραίτητο εργαλείο για τον άνθρωπο της υπαίθρου διότι μέσα σε αυτήν μετέφερε το φαγητό του.
Γράφει η Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Η γυναικεία μορφή με τα ανυψωμένα χέρια που συναντάμε στα μινωικά ειδώλια, έχει μακρά ιστορία. Ξεκινά από τα προϊστορικά χρόνια και παραμένει σταθερή μέχρι σήμερα, ή για να ακριβολογούμε μέχρι πριν κάμποσα χρόνια.Γιατί μέχρι και πριν κάμποσα χρόνια οι γυναίκες της Κρήτης ύφαιναν, πλούμιζαν, κεντούσαν υφάσματα μάλλινα, μεταξωτά, μπαμπακερά και λινά με τα χρώματα των φυτών και της πορφύρας.
Είναι η πρώτη ανάμνηση που αποτυπώνεται στο κομπιούτερ του μυαλού μας και ίσως η τελευταία που παίρνουμε μαζί μας όταν σφαλίζουμε τα μάτια για να αποχαιρετήσουμε τον μάταιο τούτο κόσμο. Ποια είναι αυτή;
Γράφει η Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Ένα από τα πρώτα εργαλεία που το αίσθημα της αυτοσυντήρησης επέβαλλε στον άνθρωπο να κατασκευάσει για να τον βοηθήσει να επιβιώσει, είναι το μαχαίρι. για τη κατασκευή του οποίου μιμήθηκε στο σχήμα τα νύχια των άγριων ζώων παραδειγματιζόμενος προφανώς από το γεγονός ότι εκείνα με αυτά έπιαναν και φόνευαν τη λεία τους.
Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη
Πέρασαν κιόλας πάνω από εξήντα από το 1953 που μια ομάδα φιλοπρόοδων κυριών του Ηρακλείου αποφασίζουν καινοτομικά την δημιουργία μιας συλλογικής κίνησης που την ονομάζουν Λύκειο Ελληνίδων Ηρακλείου. Η πρώτη δειλή ταυτόχρονα όμως και τολμηρή ενέργεια της παρουσίας του είναι η ίδρυση της σχολής αναλφάβητων γυναικών, δεδομένο σημαντικό για μια εποχή που ο αναλφαβητισμός βρισκόταν στο ζενίθ του, γεγονός που αποδείχθηκε στατιστικά με την δωρεάν φοίτηση περίπου ογδόντα γυναικών στην σχολή στην οποία είχε διδάξει και η κυρία Χρυσούλα Μπουρλώτου-ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ - η οποία μάλιστα διατέλεσε και πρόεδρος του Λυκείου,
Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Κατά μία εκδοχή η λέξη «στιβάνι» προέρχεται από την ιταλική «stivale», που σημαίνει μπότα και κρατά, πιθανότατα, από την περίοδο της Ενετοκρατίας.
Από το βιβλίο του Γιώργη Αποστολάκη- Ελεύθερη
μετάφραση Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Απού θέλει ν΄ αγαπήσει πρέπει
να κακοπαθήσει..
(Ο έρωτας όχι μόνο δεν χαρίζεται αλλά αντίθετα για να στερεωθεί χρειάζονται δοκιμασίες εκατέρωθεν..)
Με χαρά σας ανακοινώνουμε ότι ξεκινάει ένας Κύκλος Live Streaming Σεμιναρίων Κρητικών Χορών!
Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη
Οι νέοι της Κρήτης ανάμεσα από τις σκληρές ροκ, αμερικανόφερτες κατά το πλείστον, μουσικές που αντλούν τους ήχους τους από τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές, επιλέγουν να διασκεδάζουν με τον τρόπο που διασκέδαζαν κάποτε οι γονείς τους,
Ας δούμε σε δυο φωτογραφίες πως ήταν η κεντρική αγορά της πόλης μας κάποτε...το έχουμε ξαναδει βέβαια ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ και ΕΔΩ και ΕΔΩ -αν θέλετ...
