Η ύδρευση του Χάνδακα

Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη

Το Ηράκλειο, μολονότι αναφέρεται ανέκαθεν ως «πόλις που έχει λιμένα και ύδωρ», εν τούτοις αυτό δεν το εμποδίζει αιώνες τώρα να είναι μια διψασμένη πόλη,

Όπως αναφέρει ο Στέφανος Ξανθουδίδης, το νερό του λιμανιού που υπονοούν θα είναι ασφαλώς μια βλυχάδα που τρέχει στο λιμάνι, δίπλα στο τελωνείο.

Τα Λιοντάρια, σήμα κατατεθέν της πόλης του Ηρακλείου με κάγκελα και μιναρέ

 

Η Κρήνη του Μοροζίνι –Περισσότερα ΔΕΙΤΕΕΔΩ-γνωστότερη ίσως ως πλατεία Λιονταριών, είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης του Ηρακλείου αιώνες τώρα και σίγουρα σε κάλλος δεν υστερεί από πολλά άλλα παγκόσμια μνημεία. Γι’ αυτό ίσως και είναι ένα από τα πλέον φωτογραφημένα μνημεία όχι μόνο του Ηρακλείου μα και της Κρήτης γενικότερα. Με κάγκελα πάντως και με μιναρέ δεν νομίζω-αν θυμάμαι καλά- να την έχουμε ξαναδεί… ειδικά με μιναρέ…

                                                                                                      Ρ.Μ.

Κρήνη Σουγιουλτζή Μολά Μουσταφά: Κυριολεκτικά εγκαταλελειμμένη στην τύχη της

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Βρίσκεται στην συμβολή της οδού Παλμέτη με την οδό Ντεντιδάκηδων στην περιοχή τηςΑγίας Τριάδας. εκεί που υπήρχε ως πριν λίγα χρόνια ένας πολύ παλιός φούρνος ο φούρνος του Χατζή.

Η κρήνη του Ιδομενέα στο Ηράκλειο: Από τα τέλη του 17ου αι.

 Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Πίσω  ακριβώς από το νεοκλασικό κτίριο του  Ιστορικού μουσείου Κρήτης, στην οδό Λυσίμαχου Καλοκαιρινού στο Ηράκλειο ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ-υπάρχει από τα τέλη του 17ου αι. η κρήνη του Ιδομενέα η οποία το 19ο αι έγινε γνωστή ως βρύση  του Ιδομενέα από τον γιατρό Ιδομενέα Μαρκατάτη, του οποίου η οικία βρισκόταν δίπλα στην κρήνη. 

Κρήνη Priuli ή Φοντάνα Νουόβα ή Δελημάρκου στο Ηράκλειο

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Την περίοδο της πολιορκίας του Χάνδακα, το έτος 1666, οι Οθωμανοί είχαν κόψει τον αγωγό της κρήνης Μοροζίνι και η πόλη βασανιζόταν από έλλειψη νερού. 

Η κρήνη του Ιμπραήμ Μπαμπά: Άλλο ένα μνημείο της πόλης μας σε εγκατάλειψη…

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Λίγα μέτρα πιο πέρα από το Εμπορικό Επιμελητήριο του Ηρακλείου, στην οδό Αλμυρού, άγνωστη στους περισσότερους χάσκει εντυπωσιακά το χάλασμα ενός σπιτιού που παρά την παραμέληση του δείχνει εμφανώς πως κάποτε ήταν οικία μεγαλοπρεπής:

Κρήνη Χανιαλή: Μια από τις πιο όμορφες κρήνες της πόλης του Ηρακλείου

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Η εντυπωσιακή κρήνη Χανιαλή, που συναντάμε σήμερα στην έξοδο της πύλης του Αγίου Γεωργίου και κάτω  από   το άγαλμα  του Ελ. Βενιζέλου, υπήρχε ως τις αρχές του 20ου αιώνα στη σημερινή οδό Ζωγράφου εξωτερικά εντοιχισμένη στην λεγόμενη οικία Χανιαλή.

Η Οθωμανική κρήνη Γενιτσάρ Αγά στο Ηράκλειο

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Βρίσκεται στην αρχή της λεωφόρου Ικάρου, απέναντι από το Αρχαιολογικό Μουσείο ενώ αρχικά βρισκόταν έξω από ένα όμορφο αρχοντικό στη γωνία των οδών Μάρκου Αυγέρη και Παλαιολόγου, το οποίο καταστράφηκε το 1980.

Η κρήνη της Τάφρου των Φοινίκων: Άλλο ένα μνημείο της πόλης αφημένο στο έλεος του χρόνου

 Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Άλλη μια ξεχασμένη κρήνη της πόλης μας από τα χρόνια της Βενετοκρατίας βρίσκεται απέναντι από τον προμαχώνα Βηθλεέμ, στην αντίθετη πλευρά εισοδου των τειχών από εκείνη που οδηγεί στο καφέ « Ευκάλυπτος» και λέγεται κρήνη της Τάφρου των Φοινίκων.

Η άγνωστη στο ευρύ κοινό ανώνυμη τουρκική κρήνη στην πλατεία Αναλήψεως.

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Εκτός κάποιων ελαχίστων εξαιρέσεων όπως για παράδειγμα η κρήνη του Μοροζίνη  τα περίφημα λιοντάρια του Ηρακλείου, ή την Κρήνη Μέμπο στην πλατεία Κορνάρου, στο Ηράκλειο υπάρχει πλήθος κρηνών μόνο που δυστυχώς οι περισσότερες είναι στην αφάνεια και πάσχουν από έλλειψη φροντίδας.

Κρήνη Φιντίκ Πασά: Ένα μνημείο του 1691 συνδεδεμένο με λάστιχα

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

 Η κρήνη στο γεωπονικό κήπο που φέρει το όνομα του Οθωμανού διοικητή του Μεγάλου Κάστρου εκείνη την περίοδο.

Κρήνη Μοροζίνι: Ένα από τα ωραιότερα μνημεία του Ηρακλείου

 

Επιμέλεια κειμένου Ρικη Ματαλλιωτάκη

Από τις γνωστότερες κρήνες , σημείο αναφοράς της πόλης μας, αποτελεί ένα από τα ωραιότερα μνημεία του Ηρακλείου.

Η Κρήνη Bembo και το τούρκικο σεμπίλ του Χατζή Ιμπραήμ αγά.

 

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

 

Τα σεμπίλια ήταν δημόσιες κρήνες του δρόμου χτισμένες από επιφανείς Τούρκους για να βρίσκει ο διψασμένος νερό και να μακαρίζει αυτόν που τα έκτισε καθώς το τρεχούμενο πόσιμο νερό ήταν κάποτε σπάνιο, ειδικά στο Ηράκλειο.