Χώρος 60, ή Νέο Στάδιο, ή Μπρούμη: Η συνοικία που φιλοξένησε τους πρώτους Μικρασιάτες πρόσφυγες.

 

 Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Ονομάζεται συνοικία Νέου Σταδίου είναι όμως και γνωστή ως Μπρούμη και ξεκινά από το άγαλμα του Μεγάλου Οπλαρχηγού Κόρακα στη Χανιώπορτα για να καταλήξει έως και κάπου στην 62 Μαρτύρων και τη Θερίσσου.

Σήμερα είναι μια μεγάλη και εντελώς ανεπτυγμένη συνοικία της πόλης μας ως πριν κάμποσα χρόνια όμως ήταν μια γειτονιά εργατική, υποανάπτυκτη, με τρώγλες αντί για σπίτια η οποία ωστόσο φιλοξένησε και τα πρώτα κρατικά σπίτια που δόθηκαν στους Μικρασιάτες πρόσφυγες.  

Το άγαλμα του Κόρακα σηματοδοτεί τη συνοικία του Μρούμη

Κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας όμως εκεί βρίσκονταν τα Τούρκικα νεκροταφεία-μεζαρλίκια καθώς διαβάζουμε από μια έκθεση του Στέργιου Σπανάκη, γραμμένη τον Αύγουστο του 1965, πιθανότατα για το δήμαρχο Ανδρέα Καλοκαιρινό:

  

Εργατικές κατοικίες

Ο χώρος 60, όπου είναι σήμερα η νέα συνοικία Νέο Στάδιο (Μπρούμη), έξω από τη Χανιώπορτα, μεταξύ της οδού 62 Μαρτύρων και Θερίσσου, ήταν τούρκικο νεκροταφείο.

Ο χώρος 61 και 62, όπου είναι σήμερα ο λεγόμενος Κρατικός Συνοικισμός ήταν επίσης τούρκικα νεκροταφεία, που άρχιζαν από την Καινούργια Πόρτα και έφθαναν μέχρι το σημερινό Νεκροταφείο του Αγίου Κων/νου και διασχίζονταν από περιφραγμένο με τοίχο δρόμο, που είναι ακριβώς η σημερινή λεωφόρος Κνωσού.

Εργατικές κατοικίες

Τα νεκροταφεία αυτά, αν υπήρχαν τότε (1923 και εξής) άρχοντες, που να είχαν μεγαλύτερη προοπτική για την πόλη, θα ανακήρυτταν ιδιοκτησία του Δήμου, όπως είναι τα νεκροταφεία σύμφωνα με τους κειμένους νόμους του Κράτους και θα μπορούσαν να τα χρησιμοποιήσουν για κοινόχρηστους χώρους ποικίλης χρησιμότητας, ή τουλάχιστο θα αποτελούσαν μια κολοσιαία δημοτική περιουσία. Δυστυχώς το Ηράκλειο δεν είχε τύχη και έτσι οι διάφοροι ιδιώτες κατάλαβαν τις τεράστιες αυτές εκτάσεις για δικό τους όφελος. Τα τούρκικα νεκροταφεία του Ηρακλείου εκαλύφθησαν από οικοδομές κάθε κατηγορίας και αποτελούν ολόκληρους συνοικισμούς, κτισμένους με πρόχειρα οικοδομικά σχέδια. Υποθέτω μάλιστα, ότι κάτω από τους σημερινούς δρόμους των συνοικισμών αυτών, ίσως δε και κάτω από ωρισμένες οικοδομές, θα βρίσκονται ακόμη τα κόκκαλα των νεκρών, πρώτων ιδιοκτητών του χώρου.