Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Όταν οι Τούρκοι κατέλαβαν τον Χάνδακα, το 1669 μ.Χ., και η μία μετά την άλλη οι εκκλησίες της πόλης άρχισαν να μετατρέπονται σε μουσουλμανικά τεμένη, ο Παναγιώτης Νικούσιος , ο Μεγάλος Δραγουμάνος- διερμηνέας- της Μεγάλης Πύλης που συνόδευε τον Κιοπρουλή στην είσοδο του στην κατακτημένη πόλη, αγόρασε τον ναό του Αγίου Ματθαίου, έναν από τους παλαιότερους και σημαντικότερους σωζόμενους ναούς της πόλης του Ηρακλείου, καθώς η ύπαρξή του είναι άμεσα συνδεδεμένη με την ιστορία της, και στην συνέχεια τον εκχώρησε στους Σιναϊτες μοναχούς. ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ
Εκείνοι έλαβαν από τους Τούρκους την άδεια να μεταφέρουν σε αυτόν εικόνες και άλλα κινητά αντικείμενα από την Αγία Αικατερίνη.
Ποιος ήταν όμως ο Παναγιώτης Νικούσιος;
Την εποχή εκείνη τα καθήκοντα των διερμηνέων της Υψηλής Πύλης δεν ήταν απλώς μεταφραστικά-γλωσσικά, οι δραγουμάνοι της αυλής του Σουλτάνου είχαν και διπλωματικά καθήκοντα και πολλοί απ’ αυτούς έπαιξαν καίριο ρόλο στην εξωτερική πολιτική του κράτους.
Οι περισσότεροι δραγουμάνοι ήταν ρωμιοί, Φαναριώτες και ο πρώτος που κατέλαβε επίσημα το αξίωμα του Μεγάλου Δραγουμάνου της Οθωμανικής αυλής, το οποίο στην πράξη πλησίαζε το σημερινό του υπουργού εξωτερικών, ήταν ο Χιώτης στην καταγωγή, ο Παναγιωτάκης Νικούσιος ο οποίος πρέπει να ήταν ένας πανέξυπνος, δαιμόνιος άνθρωπος.
Ο Νικούσιος λοιπόν, γιος γουνέμπορου που καταγόταν από την Τραπεζούντα κι έφερε και το επίθετο Μαμωνάς, γεννήθηκε το 1613 στην Πόλη, σπούδασε στην Πάντοβα ιατρική, μαθηματικά και αστρονομία, και γνώριζε τουρκικά, αραβικά, περσικά, ιταλικά, γαλλικά, γερμανικά.
Από το 1648 (ή 1649) υπηρέτησε ως διερμηνέας της αυστριακής πρεσβείας και από το 1661 μέχρι το θάνατό του κατείχε το αξίωμα του μεγάλου διερμηνέα. Ενδιαφέρθηκε πολύ για του Αγίους Τόπους και από τη θέση του μεγάλου διερμηνέα πέτυχε την έκδοση ενός χάτι-σερίφ (φιρμάνι γραμμένο από τον ίδιο τον σουλτάνο) με το οποίο επιδικάζονταν τα ιερά προσκυνήματα στους ορθοδόξους. Συνόδεψε τον Αχμέτ Κιοπρουλού κατά την τελευταία φάση της τουρκικής εκστρατείας για την κατάληψη της Κρήτης και διακρίθηκε στις διαπραγματεύσεις με τους Βενετούς για την παράδοση του Χάνδακα που έληξαν με την συνθήκη της 16ης Σεπτεμβρίου του 1669. Ως ανταμοιβή για αυτές τις υπηρεσίες τού παραχωρήθηκε η ισόβια είσπραξη των φόρων της Μυκόνου. Βοήθησε οικονομικά στην οικοδόμηση του ναού του Αγίου Πέτρου του Νέου στο Βουκουρέστι και αφιέρωσε ως μετόχια στην Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά δύο ναούς στην Κρήτη και στην Αρκαδία που τους είχε αγοράσει.
Είχε μια ιδιαίτερα πλούσια βιβλιοθήκη με σπάνια χειρόγραφα και είναι χαρακτηριστικό ότι ο υπουργός των Οικονομικών του Λουδοβίκου του ΙΔ', ο Κολμπέρ, είχε ζητήσει να εξεταστεί η αξία της και να επιδιωχθεί η αγορά των βιβλίων και των χειρογράφων για να τοποθετηθούν στη βιβλιοθήκη της Αυτού Μεγαλειότητος. Μετέφρασε από τα ρωσικά στα λατινικά το έργο του Πέτρου Μογίλα Ορθόδοξος Ομολογία της Καθολικής και Αποστολικής εκκλησίας της Ανατολής.
Ο Παναγιώτης Νικούσιος πέθανε στις 2 Οκτωβρίου του 1673 κατά τη διάρκεια της εκστρατείας των Τούρκων στην Πολωνία και τάφηκε στην μονή Θεομήτορος στη Χάλκη. Στη θέση του Μεγάλου Δραγουμάνου της Πύλης τον διαδέχθηκε ο Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, «ο εξ απορρήτων»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου