«Έδωσα υπόσχεση»

 

Γράφει η Βασιλική Μολφέση

Καταπληκτικό το ιστορικό μυθιστόρημα της Γλυκερίας Κακούρη με τίτλο «Έδωσα υπόσχεση» που αποτελεί έναν συγκινητικό οδοιπορικό στη Μαλακοπή της Καππαδοκίας. 

Μέσα από τη ζωή του Μελέτιου, των γονιών του, των επτά αδερφών του, των φίλων και γειτόνων , η συγγραφέας παρουσιάζει τη ζωή από τις αρχές του προηγούμενου αιώνα στην Μαλακοπή, με τα ήθη τα έθιμα, τις συνήθειες, τη γλώσσα. Εκεί που "ύφαιναν στα όνειρά τους το νήμα της κοινής τους ζωής χωρίς να υποψιάζονται τις ραδιουργίες που ύφαινε η μοίρα μαζί με τις μεγάλες δυνάμεις της εποχής πίσω από τις πλάτες αθώων και ανυπεράσπιστων ανθρώπων". 

Αργότερα με το βίαιο ξεριζωμό , μετά την πολιτική που αποφάσισαν οι Μεγάλοι, έφτασαν στη Μαλακοπή της άνω Τούμπας στη Θεσσαλονίκη, ως πρόσφυγες αντιμετωπίζοντας άθλιες συνθήκες και συμπεριφορές. Κι εκεί πάλεψαν «να στεφθούν νικητές, φορώντας το ακάνθινο στεφάνι της προσφυγιάς» σαν "μια μεγάλη παρέα όλοι οι πρόσφυγες, που κάποτε λύγισαν, μα τώρα ένιωθαν ότι διέθεταν τη δύναμη να φτάσουν ψηλά, και κάποια στιγμή να μετουσιώσουν τον πόνο και την αδικία σε δημιουργικότητα και έμπνευση για μια καλύτερη ζωή". 

Κι όταν μετά από χρόνια ο Μελέτιος, αφού περάσει Κατοχή και Εμφύλιο, κλάψει για αδερφές και φίλους , βρεί τον έρωτα της ζωής του, αποφασίζει να επισκεφτεί την γενέτειρά του μετά από πρόσκληση του αδερφικού του φίλου Οχράν, βιώνει ανατριχιαστικές συγκινητικές στιγμές με νοσταλγία και πόνο για τη χαμένη πατρίδα. 

Η συγγραφέας με τη μοναδική της πένα, με πλούσιο λεξιλόγιο, μεστή γραφή, πολλά καλολογικά στοιχεία, παρομοιώσεις, αντιθέσεις και απίθανες εικόνες μεταφέρει τον αναγνώστη στα βάθη της Ανατολής, όπου συμβίωναν τα ήθη, τα έθιμα και οι κουλτούρες των λαών με αρμονία, αγάπη και ειρήνη. 

Στην Καππαδοκία, «τη χώρα των τρωγλοδυτών, των λαξευτών εκκλησιών, των πετρομοναστηριών, διάσπαρτη από πολιτείες υπέργειες και υπόγειες, υπέργυρες και παραμυθένιες και στυλοβάτες της Ιστορίας, δαιδαλώδεις με μυστικά, αρωματισμένες από την αδερφική σχέση δυο διαφορετικών λαών, ποτισμένες με αλλιώτικες νοοτροπίες». Καταπληκτικό βιβλίο με ήρωες αληθινά πρόσωπα , βασισμένο σε πραγματικά γεγονότα και συμπτώσεις που φέρνει η ίδια ζωή και που πολλές φορές ξεπερνά κάθε φαντασία. Ένα βιβλίο που πραγματικά μένει αξέχαστο για τον τρόπο γραφής, την έρευνα της ζωής τότε στην περιοχή της Καππαδοκίας και στην Πόλη ,τον μετέπειτα αναβρασμό που ξεκίνησε με τη μικρασιατική καταστροφή, αλλά και τις απίστευτες συγκινητικές στιγμές στη ζωή των ηρώων αργότερα στη Τούμπα Θεσσαλονίκης με τη συνάντηση φίλων, αγαπημένων, αδερφών και το γυρισμό των αντρών από τους αδυσώπητους πολέμους. 

Ένα βιβλίο για την ελπίδα, την προσφορά, την αγάπη, τη συναδέλφωση, τις ρίζες, την ιστορία και τον πολιτισμό που άντεξαν και επιβίωσαν παρόλη τη σκληρότητα, τη δολιότητα, την ποταπότητα και τον παραλογισμό του πολέμου. Υμνεί τη φιλία που νικάει το μίσος, την καταγωγή, τη θρησκεία, τη διαφορά αντιλήψεων, τα συμφέροντα, τις οικονομικές, κοινωνικές και πολιτικές σκοπιμότητες και δείχνει το μεγαλείο της ανθρώπινης ψυχής, τη νίκη της σε κάθε χειραγώγηση από εξωγενείς παράγοντες και κάθε αντιξοότητα. Θα μπορούσα να γράψω πάρα πολλά ακόμη από τα συναισθήματα που εμπνέει , από τις εικόνες, την ιστορία, τις ρίζες των προγόνων, την παράδοση, την αδικία, την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες , τη φιλία των δυο λαών που τόσο απάνθρωπα καπηλεύονται οι Μεγάλοι, όμως θα περιοριστώ να αναφέρω μια παράγραφο από το εξαιρετικό αυτό δημιούργημα που αποδεικνύει το μεγαλείο της γραφής της συγγραφέα: 

«Ο Μελέτιος ήξερε ότι δεν έπρεπε να ξεχάσει. Η ζωή του ήταν συνδεδεμένη με δραματικά ιστορικά γεγονότα και το πονεμένο τραγούδι της πατρίδας του. Η καρδιά του ξεχείλιζε από αγάπη για δυο πατρίδες, δυο λαούς που τον σημάδεψαν ανεξίτηλα. 'Ήταν ελεύθερος να τους αγαπάει εξίσου, να μην εξωραΐζει, να μη ρίχνει ευθύνες, να μη δηλητηριάζει τη ψυχή του με τα ανόητα πάθη που αναζωοπυρώνουν το μίσος και το φανατισμό. Υπήρχε μόνο η αγάπη. Και στο κέντρο ο Άνθρωπος, πολίτης του κόσμου. 

Ο άνθρωπος που ξέρει να στέκεται ψηλά μακριά από μικροπρέπειες και τα μικροσυμφέροντα του κίβδηλου κόσμου. Ο άνθρωπος που έχει συνομιλήσει με τον εαυτό του, έχει επουλώσει τις πληγές του, δεν απαξιώνει, δεν εξάπτεται, δεν παθιάζεται, αλλά ξέρει να ακούει υπομονετικά και να μιλά στη γλώσσα της συναδέλφωσης».