Κουτσαμπαδιανός ή Κατσαμπαδιανός . Ο Κρητικός χορός που συγκινεί!!!!! Βιντεο

Σύμφωνα με την παράδοση τον πρωτοχόρεψε ένας οπλαρχηγός της περιοχής Αμπαδιάς Αμαρίου, ο οποίος θέλησε  να χορέψει πεντοζάλι αλλά εξαιτίας μίας αναπηρίας που είχε στο πόδι, έσερνε το αριστερό πόδι ενώ στήριζε το δεξί στο έδαφος.  Συνοδεύεται από τη λύρα με το άκουσμα μαντινάδων είτε ερωτικών είτε κάποιων που αναφερόταν στον ίδιο το χορό.

Ας διαβάσουμε περισσότερα στοιχεία: 

Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, την οποία διέσωσε ο λυράρης Γιώργος Μουζουράκης (1904–2001) από την Παντάνασσα Αμαρίου, καταθέτοντάς την σε συνέντευξη που μου παραχώρησε το 1995, το ιστορικό διαμόρφωσης του χορού έχει ως εξής:  Αρκετά χρόνια μετά την επανάσταση του Δασκαλογιάννη, εκεί γύρω στα 1800, ένας καπετάνιος από την Αμπαδιά, κουτσός στο αριστερό του πόδι, μετά από μία μάχη με Τούρκους στη Λοχριά της Αμπαδιάς, θέλησε να χορέψει πεντοζάλι.

Οι μουσικοί, που έπαιξαν για αυτόν, και οι χορευτές, που χόρεψαν μαζί του, τον τίμησαν, προσαρμόζοντας το ρυθμό της μουσικής του πεντοζαλιού και τα βήματα του χορού, αντίστοιχα, στα ζάλα ενός  κουτσού άνδρα.  Εκείνος, παρ’ ότι κουτσός, χόρεψε και ο χορός του  έμεινε στην παράδοση της επαρχίας Αμαρίου ως  κουτσαμπαδιανός ή κα(ρ)τσιμπα(ρ)διανός ή κατσαμπαδιανός ή κουτσιστός για να θυμούνται όλοι το χορό του κουτσού από την Αμπαδιά.

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές (στις οποίες επανειλημμένως τα τελευταία χρόνια έχω αναφερθεί μέσα από τα κείμενά μου), ανάμεσα σε αυτούς που συμμετείχαν στην επανάσταση του Δασκαλογιάννη, στα 1770-71, ήταν και ο σπουδαίος οπλαρχηγός Ιωσήφ Δασκαλάκης ή Σηφοδασκαλάκης (πατήρ) από την Αμπαδιά Ρεθύμνου, ο οποίος, μάλιστα, ήταν από αυτούς που επέζησαν του αγώνα, αλλά έμεινε χωλός στο αριστερό του πόδι.

Να σημειωθεί ότι ο Σηφοδασκαλάκης ήταν σφακιανής καταγωγής και ο γιος του, που ήταν σημαιοφόρος στο στράτευμα του Δασκαλογιάννη, σκοτώθηκε στις αρχές της επανάστασης. Θεωρώ, λοιπόν, ότι είναι πολύ πιθανόν ο Σηφοδασκαλάκης να είναι ο κουτσός Αμπαδιανός (ή Αμπαδιώτης), που συνδέεται με το παραδιδόμενο ιστορικό του χορού.Διαπιστώνουμε ακόμη ότι το ιστορικό του πεντοζαλιού ενισχύεται από εκείνο του κουτσαμπαδιανού (1770 το πεντοζάλι, 1800 ο κουτσαμπαδιανός).

Το γεγονός δε ότι οι δύο χοροί αυτοί έχουν κοινά πολλά τεχνικά στοιχεία, κάνει ακόμα πιο ισχυρή τη θεώρηση που θέλει τον κουτσαμπαδιανό να προκύπτει από το πεντοζάλι.

Εκείνος, παρ´ ότι κουτσός, χόρεψε μια παραλλαγή του “πεντοζάλι” που έμεινε στην ιστορία της επαρχείας Αμαρίου ως “κουτσαμπαδιανός” ή     “κατσιμπα(ρ)διανός”, για να θυμούνται όλοι το χορό του κουτσού Σηφοδασκαλάκη.
Ο χορός, που έχει έντεκα βήματα, αρχίζει και τελειώνει όπως και το “πεντοζάλι”. Ενδιάμεσα, όμως, παρεμβάλλονται τα (κουτσά) βήματα του καπετάνιου, όπως εκείνος τα χόρεψε, στηριζόμενος κυρίως στο δεξί του πόδι. Χορεύεται μόνο από άνδρες στη φορά του κύκλου και με λαβή από τις παλάμες στο ύψος των ώμων με τους αγκώνες λυγισμένους.

Πηγή : βιβλίο του Ιωάννη Τσουχλαράκη “ΟΙ ΧΟΡΟΙ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ