CRETAPLANET: Η Πύλη των Λοιμών, ή Μαρουλά, η Λαζαρέτο, ή Πύλη του Αγίου Γεωργίου

Πέμπτη 22 Απριλίου 2021

Η Πύλη των Λοιμών, ή Μαρουλά, η Λαζαρέτο, ή Πύλη του Αγίου Γεωργίου

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Χτίστηκε επί ενετοκρατίας τον 16ο μ.Χ. αιώνα, το 1565 συγκεκριμένα, συνέδεε κάποτε την ενετική πόλη του Χάνδακα με την ανατολική Κρήτη και ήταν αφιερωμένη στον Αγιο Γεώργιο, που απεικονιζόταν ανάγλυφα ως καβαλάρης πάνω στο άλογο του σε μορφή μεταλλίου πάνω από το κεντρικό τμήμα της εισόδου το οποίο δυστυχώς κατεδαφίστηκε με τη δικαιολογία πως έπρεπε να περάσει απο κει η λεωφόρος Δημοκρατίας.

Η πύλη ήταν επίσης γνωστή με το όνομα Λαζαρέτο, γιατί οδηγούσε στο ομώνυμο λοιμοκαθαρτήριο, και αργότερα σαν πύλη Μαρουλά επειδή επειδή αντικατέστησε παλιότερη πύλη που οδηγούσε από την Λεωφόρο Ικάρου στη συνοικία του Μαρουλά, εκεί που βρίσκεται σήμερα το ιστορικό σχολείο Καπετανάκειο.

Η αρχική πρόσοψη της πύλης Αγίου Γεωργίου ήταν μνημειακή, διακοσμημένη με μετάλλια, οικόσημα, ανάγλυφους λέοντες και επιγραφή στο υπέρθυρο με την χρονολογία κατασκευής, 1565, και το όνομα του αρχιστράτηγου Παύλου Τζώρτζη. Ψηλά, πάνω από το άνοιγμα της εισόδου δέσποζε η ανάγλυφη εικόνα του Αγίου Γεωργίου πάνω στο άλογο του. Η επιβλητική πρόσοψη της πύλης γκρεμίστηκε το 1917 και το ανάγλυφο μ τον Αγιο Γεώργιο φυλάσσεται στο Ιστορικό Μουσείο Ηρακλείου.

Η Πύλη του Αγίου Γεωργίου στο Ηράκλειο βρίσκονταν θαμμένη κάτω από την Πλατεία Ελευθερίας για πολλές δεκαετίες. Πρόσφατα αποκαλύφθηκε και ανακαινίστηκε φέρνοντας στο φως μια άγνωστη εικόνα από την ιστορία του Ηρακλείου.

Το σχέδιο της πύλης είναι έργο του στρατιωτικού μηχανικού και αρχιτέκτονα Giulio Savorgnan (governatore generale alle fortezze), o οποίος ασχολήθηκε με τον οχυρωματικό σχεδιασμό του Χάνδακα κατά την περίοδο 1562-1566. Παρόμοια σε σχεδιασμό και αισθητική αντίληψη πύλη συναντάται και στην Κύπρο και πιο συγκεκριμένα στην Πύλη της Αμμοχώστου (Porta Giulia) που αποδίδεται στον ίδιο αρχιτέκτονα.