«Η γιατρίνα» της Πασχαλίας Τραυλού

Πολύ καλό , ιδιαίτερο και τολμηρό είναι το νέο μυθιστόρημα της Πασχαλίας Τραυλού με τίτλο «Η γιατρίνα». Η υπόθεσή του είναι βασισμένη σε αληθινή ιστορία αφού η κεντρική ηρωίδα Σουζάνα Φαζέκας ήταν υπαρκτό πρόσωπο στις αρχές του προηγούμενου αιώνα στην Ουγγαρία.

Η συγγραφέας με την πολύ καλή λογοτεχνική της πένα ξεκινά την ιστορία με μια δυνατή σκηνή της μυστήριας Φαζέκας και τη συγκινητική της «σχέση» με τον αμαξά που την πηγαίνει σε ένα ερημικό χωριό της Ουγγαρίας, το Ναγκιρέβ, εντείνοντας από τις πρώτες κιόλας σελίδες την αγωνία του αναγνώστη. 

Δίνει άψογα την εικόνα της εποχής τότε με θαυμάσιες περιγραφές της υπαίθρου αλλά και των συνθηκών διαβίωσης των κατοίκων, τις δεισιδαιμονίες, τους φόβους, τα όνειρα, τον έρωτα, τη φιλία και κυρίως τις συνθήκες ζωής της γυναίκας, την αδιακρισία, τη δύσπνοια από το χαμένο της δίκιο, τον οχετό της επαρχίας και τη δικτατορία της μικρόνοιας. Επίσης αναφέρει, χωρίς κουραστικές λεπτομέρειες και μέσα από τη ζωή των ηρώων, τις συνθήκες της πολιτικής αναταραχής, των ανταρτών της περιοχής, την αφορμή της κήρυξης του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου με τη δολοφονία στο Σεράγεβο του διαδόχου του θρόνου της Αυστροουγγρικής Αυτοκρατορίας αρχιδούκα Φραγκίσκου Φερδινάνδου και της συζύγου του Σοφία Χότεκ καθώς και τις συνθήκες κατά τη διάρκεια του πολέμου , τις αγριότητες της αιμοδιψούς κι αδίστακτης ράτσας των Βούλγαρων στις περιοχές της Βόρειας Ελλάδας και τις φριχτές εικόνες που έζησαν οι άντρες στον πόλεμο. 

Η ηρωίδα ζει τραυματικά παιδικά χρόνια, βάναυσες συμπεριφορές, οπλίζεται με δύναμη για να επιβιώσει, προσφέρει στον άνθρωπο και ιδιαίτερα στη γυναίκα, κάνει παρεμβάσεις σε ξένες ζωές νομίζοντας ότι κάνει το σωστό , κάνει τα δικά της λάθη που την οδηγούν στην ανεκτίμητη αυτογνωσία , στη λύτρωση και τη δικαιοσύνη. 

Η Φαζέκας «ένα αλλιώτικο πλάσμα, μια ύπαρξη μεταλλαγμένη από εμπειρίες που είχαν χαράξει στην ψυχή της ένα αφύσικο σχήμα» και που πιστεύει ότι «ο πόνος είναι συνυφασμένος με το γυναικείο φύλο που πληρώνει με ταπείνωση κι ενοχή το τίμημα της αγάπης σε ένα ανδροκρατούμενο κατεστημένο με τον άντρα δυνάστη και τη γυναίκα υποταγμένη, βασανισμένη και υποτακτική». Ιδιαίτερο μυθιστόρημα με πρωταγωνίστρια τη γυναίκα της ουγγρικής υπαίθρου, που με κάθε τρόπο προσπαθεί να προστατευτεί από την αδικία, την ταπείνωση, την κακοποίηση, τη βία και την εξαθλίωσή της από το ισχυρό φύλο προτρέποντας τον αναγνώστη να σκεφτεί και να δικαιολογήσει τη γυναικεία πονηριά σαν όπλο απέναντι στην αντρική σωματική δύναμη. Θέτει ερωτηματικά όπως:

 Τι απομένει απ΄ την αγάπη αν την πλήξει ένας φόβος, ένας πόλεμος ή ένας εγωισμός; Που τελειώνει η αυταπάρνηση και αρχίζει ο εγωισμός; Ποιος είναι δυνατότερος; Αυτός που απαρνιέται η εκείνος που υπομένει;» και πως «οι διασταυρώσεις μας με άλλους ανθρώπους είναι αυτές που καθορίζουν τελικά τη ζωή που ζούμε». Και μια φράση σαν επίλογος και δίδαγμα: «Ο πόνος είναι ο προορισμός μας και απ΄ την ένταση αυτού του πόνου εξαρτάται η αυτογνωσία μας και πιθανόν η σωτηρία μας. Όσο πιο βαθιά σκάβουμε στο σκοτάδι μας τόσο ανακαλύπτουμε περισσότερο φως»