Ο περήφανος χορός, κατάλοιπο του αρχαίου μινωικού, πολεμικού Πυρρίχιου στην Κρήτη-Εικόνες, βίντεο

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

 Λέγεται Μαλεβιζιώτης γιατί χορεύτηκε για πρώτη φορά στην επαρχεία Μαλεβιζίου όπου πήρε και την τελική του μορφή, λέγεται όμως και Καστρινός γιατί στο Ηράκλειο, που τότε λέγονταν και Κάστρο, έγινε ευρέως γνωστός την δεκαετία του '20.

 Όπως κι αν λέγεται  πάντως, κι όπου κι αν πρωτοχορεύτηκε ο Μαλεβιζιώτης ή Μαλεβιζιώτικος ή Καστρινός, ή πηδηχτός είναι ο πιο περήφανος χορός ίσως και της Ελλάδας ολόκληρης και μάλιστα θεωρείται κατάλοιπο του αρχαίου μινωικού πολεμικού χορού Πυρρίχιου, θεωρείται όμως πως αναπαριστά επίσης τις προσπάθειες κατάληψης και άμυνας του Μεγάλου Κάστρου στις διάφορες στιγμές της ιστορίας του.

 Χορός ζωηρός, γοργός, ηρωικός και εντυπωσιακός, αλματώδης, ενθουσιώδης, δυναμικός, αποτελείται από οχτώ ουσιαστικά βήματα μπροστά κι άλλα τόσα πίσω, ταυτόχρονα όμως επιτρέπει στον πρωτοχορευτή ή την πρωτοχορεύτρια που συντονίζουν το κύκλο του χορού να αυτοσχεδιάσουν

 

Χορεύεται από άντρες και γυναίκες μαζί, σαν πολεμικός χορός που είναι όμως χορεύεται κυρίως από άντρες, οι οποίοι πιασμένοι χέρι-χέρι ξεκινούν με απλούς βηματισμούς και απαλή σχετικά μουσική υπόκρουση λύρας, που ωστόσο όσο περνά η ώρα τόσο η μουσική, όσο και οι βηματισμοί γίνονται ολοένα και πιο σύνθετοι, πιο γρήγοροι με απότομες κινήσεις (στροφές), που σημαίνει ότι χρειάζεται αντοχή και κινητική ευχέρεια για να κάνεις γρήγορες και τεχνικές φιγούρες αφού ο Μαλεβιζιώτης διακρίνεται για την ατομικότητα, τη δημιουργία και την δεξιοτεχνία του

 

Την Μινωική προέλευση του χορού επιβεβαιώνουν ελληνικά γραπτά όπου συναντούμε ένοπλους επαναστατικούς χορούς, όπως τον ορσίτη (αρχαίος Κρητικός χορός), που έχει τις ρίζες του στην αρχαία πυρρίχη.

 Ο Γεώργιος Χατζηδάκις γύρω στο 1909 μας περιγράφει μια χαρακτηριστική φιγούρα του αυτοσχεδιασμού του μπροστινού: “άλλοτε ο οδηγός του χορού αποσπάται του κύκλου και χορεύει μόνος κρούοντας χείρας, άλλοτε πάλιν υψών τους πόδας κτυπά αυτούς με τα χείρας του εν ρυθμό. Οι πλέον ευκίνητοι στηριζόμενοι δια της μία χειρός επί του δευτέρου χορευτού και υψούντες το σώμα επί των ποδών, κάμπτουν τούτο προς τα όπισθεν, μέχρις ότου η κεφαλή αυτών εγγίζει το έδαφος. Ανορθούμενοι δ’ έπειτα αποτόμως εξακολουθούν χορεύοντας χωρίς να χάσουν τον ρυθμόν”.