Από την εποχή της Ξύλινης Τάπιας και της Μικρής Μόσχας, ως την εποχή της Αγίας Τριάδας

 Γράφει η Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Μιλήσαμε κι άλλη φορά για την Αγία Τριάδα... -ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ- και μιλήσαμε γιατί αξίζει τον κόπο. Γιατί το κάθε χιλιοστό από τα μικρά, στενά σοκάκια της, αν το αφουγκραστείς έχει να σου διηγηθεί και μια γοητευτική, ίσως και μυστηριώδη, ιστορία του παρελθόντος της πόλης μας.

 Συνοικία χτισμένη δίπλα στην πύλη του Δερματά- ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ -πρωτονομάζεται «Ξύλινη Τάπια» από την ομώνυμη  ιταλική λέξη που σημαίνει ταμπούρι, προμαχώνας.

Στον ξύλινο λοιπόν αυτό προμαχώνα, όπως επίσης και στους υπόλοιπους της πόλης, κρατούν οι Ενετοκρητικοί άμυνα στον επί είκοσι ένα ολόκληρα χρόνια πόλεμο εναντίον των Τούρκων το 1669.

Με την τελική όμως κατάκτηση του Μεγάλου Κάστρου στο μισοφέγγαρο, της μοναδικής ως τότε ελεύθερης πόλης του νησιού μας, η τούρκικη παρουσία αφήνει εμφανέστατα  να υπάρχουν τα σημάδια της έως και πριν μερικά χρόνια ακόμα στην περιοχή.

Στην θέση της εκκλησίας που με το όνομα της αντικατέστησε την Ξύλινη Τάπια, της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας δηλαδή,  υπήρχε ένα από τα τζαμιά που βρίσκονταν εκεί κι όπου επί των θεμελίων του οικοδομήθηκε ο χριστιανικός ναός χάριν οικονομίας.

Χαμάμ, τεκέδες, κι ότι άλλο επίσης προσδιορίζει την τούρκικη κουλτούρα,  χρωμάτιζαν με τον δικό τους χρώμα την περιοχή που έγινε πλέον τουρκοσυνοικία, για να  γίνει ξανά ελληνική μονάχα με την ανταλλαγή των πληθυσμών το 1922, τότε που οι πρόσφυγες  πήραν τη θέση των Τούρκων.

Χαρακτηριστικό είναι πως επί χρόνια πολλά η μόνη χριστιανική παρουσία εκεί, είναι η παρουσία μιας γυναίκας, της λεγόμενης «Καλιγιάννενας» όπως την θυμούνται σήμερα.

Με τον ερχομό όμως των προσφύγων,  η Ξύλινη Τάπια μετατρέπεται σιγά, σιγά, σε βιομηχανική περιοχή και τα περισσότερα σταφιδεργοστάσια, καθώς άλλου είδους εργοστάσια, χτίζονται και λειτουργούν εντός των συνόρων της.

Ο ξεριζωμένος κόσμος από τον οποίο κατοικείται, και γίνεται πλέον ο καινούργιος της πληθυσμός, είναι λογικά φτωχός κι εξαθλιωμένος.

Και λογικά επίσης οι φτωχοί ακολουθούν, ή έστω κάποτε ακολουθούσαν,  αριστερή ιδεολογία, με αποτέλεσμα  η εργατική αυτή συνοικία να μετονομαστεί εν καιρώ από Ξύλινη Τάπια, σε Μικρή Μόσχα.

Ο αριστερός ιδεαλισμός των κατοίκων της Μικρής Μόσχας λοιπόν, αρχίζει να παρουσιάζει σιγά, σιγά  εργάτες αγωνιστές με έντονη δράση και αντίσταση στην κατοχή.

Τιμής ένεκεν, σε έναν από αυτούς, στο Νικόλα Λάμπρου, που έμεινε γνωστός σαν Αιβαλιώτης, λόγω της καταγωγής του από το Αι –Βαλή της Μικρασίας, οι κάτοικοι χάρισαν το όνομα του σε μια από τις μικρές πλατείες της γειτονιάς, καθιερώνοντας την σαν «πλατεία Αιβαλιώτη», θέλοντας έτσι να τον τιμήσουν για την προσφορά του στον αγώνα της εθνικής αντίστασης που την πλήρωσε με αμέτρητες φυλακίσεις κι εξορία στην Μακρόνησο.

Σήμερα όμως, παρά την αναμφισβήτητη γενική προσφορά των ανθρώπων τούτης της μικρής γειτονιάς στο έθνος, οι κάτοικοι της πάλαι ποτέ Ξύλινης Τάπιας,  της πρώην Μικρής Μόσχας, και της σημερινής Αγίας Τριάδας, εκφράζουν με απόγνωση το παράπονο τους.

 

"Μας έχουν ξεχάσει… η περιοχή μας είναι η πιο υποβαθμισμένη περιοχή της πόλης μας. Με την πληθώρα εγκατάστασης Αλβανών και κάθε λογής αλλοδαπών, που η παρουσία τους ελλοχεύει τον κίνδυνο εγκληματικότητας η περιοχή μας είναι πλέον αλβανοκρατούμενη και δυστυχώς όλο για ανάπλαση ακούμε και ανάπλαση δεν βλέπουμε" παραπονούνται και με το δίκιο τους  οι γηγενείς κάτοικοι της Αγίας Τριάδας  χωρίς κανείς να μπορεί να τους αντικρούσει στο ελάχιστο.

"