Κρητικό έθιμο, "αντρειά", ή απλώς μια συνήθεια το μουστάκι; - Στα σίγουρα πάντως αναμφισβήτητο αντρικό στολίδι.

 Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη

Εκείνους που θα βιαστούν να συμπεράνουν  ότι το  παρακάτω κείμενο  αφορά αποκλειστικά  « τρίχες»  θα τους αντικρούσω με την ρύση των αρχαίων  ημών προγόνων  που συνιστούσε  σοφά: « Μη προτρεχέτω η γλώττα της διανοίας…»

 Τους πληροφορώ λοιπόν  πως το  παρόν άρθρο- που σημειωτέον όταν το ξεκινούσα ούτε η ίδια δεν γινόταν  να φαντασθώ με πόσο φανατισμό θα το αντιμετώπιζαν οι ερωτηθέντες-  όχι μόνο δεν είναι επιφανειακό αλλά αντίθετα   αφορά  καθ΄ ολοκληρίαν  μια συγκεκριμένη κουλτούρα και νοοτροπία του τόπου μας.

Και  για να  πω κι ολόκληρη  την  αλήθεια  και να  μη  «το παίξω και πολύ υπεράνω», εντάξει, είχα και τους προσωπικούς μου λόγους:

 Μου αρέσουν οι άνδρες  με μουστάκι, κακό είναι;…Αλλά  κι αν ακόμα είναι εγώ στο κάτω  κάτω μεγάλωσα με  αντρικά πρότυπα , ( τα σχετικά με την παραπάνω νοοτροπία που λέγαμε ; )  εντελώς διαφορετικά από εκείνα που χαραχτηρίζουν τους άντρες σήμερα που  επιμένουν να  πιστεύουν ότι  δεν  αφαιρείται ο  αντρισμός τους   έστω  κι αν  ακόμα το μάκρος των μαλλιών τους  κοντεύει να  ξεπεράσει  το μάκρος των δικών μου. ( Κι επειδή οι ρόλοι και τα «πιστεύω» μάλλον αντιστράφηκαν γενικώς, εγώ όταν έγραφα τούτες τις γραμμές διατηρούσα μαλλί  το πολύ στον ένα πόντο  ενώ  αυτοί τ΄ αφήνουν ελεύθερο ν΄  απλώνεται κατά  κύματα και ν΄ ανεμίζει  στις πλάτες τους  .  Οπότε, με τόσες ορμόνες που μας ταΐζουνε  πια  οι μόνες τρίχες που μπορούν πλέον να διαχωρίσουν θηλυκό από αρσενικό είναι αυτές  στο απανώχειλο αν  φυσικά το θηλυκό δεν  έχει προηγουμένως   φροντίσει να επισκεφτεί τα BODYLINE…)

Για να μη μακρηγορούμε όμως, αν παρ΄ όλα  όσα είπα (συγνώμη έγραψα.) στον πρόλογο δεν κατάφερα ακόμα να  πείσω   εκείνους που σκόπευαν να  αμφισβητήσουν τούτο  το   ρεπορτάζ , τότε..  λυπάμαι αλλά έχει κι άλλα  θέματα το διαδύκτιο να ψάξετε.  Χρηματιστηριακά, ποδοσφαιρικά πολιτικά κι ούτε θα προσβληθώ ούτε θα στεναχωρηθώ αν κάποιοι γυρίσουν σελίδα…

Εκείνο  που με στεναχωρεί εμένα είναι ότι στην διάρκεια τούτου του ρεπορτάζ δεν συνάντησα άντρα με μουστάκι που να καλύπτει την ηλικία μου..

Πόσο αλλάζουν τα πράγματα λοιπόν για όσους επιμένουν να σκέφτονται ή να επιλέγουν παραδοσιακά..

1 Μηνάς. 

Είμαι φανατικός μουστακοφόρος, μέχρι θανάτου θα μπορούσα να πω, κι απ΄ τα δεκαοκτώ μου  δεν το έχω κόψει ποτέ..

Πιστεύω ότι θα χάσω εντελώς την προσωπικότητα μου  δίχως  μουστάκι .

2 Νίκος

Το μουστάκι  όχι μόνο είναι στολίδι και δείγμα αντρειάς  για ένα αληθινό άντρα, άσχετα αν δεν το παραδέχεται η σημερινή νεολαία, αλλά έχει  επίσης να κάνει ακόμα και με την παράδοση  του τόπου μας.

 Εγώ πάντως από  τα δεκαπέντε μου δεν το έκοψα ποτέ  γιατί ένας άντρας χωρίς μουστάκι εμένα προσωπικά δεν μου αρέσει καθόλου.

3Κώστας 

Αντρειά!!  Αυτό  συμβολίζει το  μουστάκι.. Όλα με σύμβολα δεν εξηγούνται; Ε, και το μουστάκι λοιπόν είναι σύμβολο της αντρειάς και θα σου εξηγήσω αμέσως τι εννοώ: Άκουσες ποτέ να  λένε, ωραίος άντρας αυτός, ωραίο σώμα, ωραία μάτια, ωραίο μαλλί,  μα τι να το κάνεις  αφού  δεν  έχει μουστάκι;.. Για βάλε  λίγο το μυαλό σου  να δουλέψει να δεις τι  σημαίνει αυτό. Είναι η σφραγίδα  και η πιστοποίηση  της αντρειάς λοιπόν το μουστάκι , εγώ τουλάχιστον εξήντα χρόνια τώρα που το έχω αυτό έχω διαπιστώσει και προσωπικά δεν θα το έκοβα ποτέ ακόμα κι αν μου χάριζαν τον κόσμο.. Με κανένα αντάλλαγμα  Σε καμία περίπτωση!

4 Γιάννης

 Δεν θυμάμαι πόσα χρόνια έχω το μουστάκι, κι ούτε  και ξέρω γιατί το έχω. Έτσι ήταν όλοι  οι άντρες τότε και δεν θα μπορούσα εγώ να είμαι διαφορετικός..

Αν είναι δυνατόν, τώρα που γέρασα πια θα το κόψω; Εδώ δεν το έκοψα στα νιάτα μου , θα το κάνω τώρα;

5  Μανόλης

Δεν με νοιάζει  τι κάνουν οι υπόλοιποι κι ούτε θέλω να πω ότι όσοι δεν έχουν μουστάκι δεν  είναι άντρες άσχετα από το ότι για μένα το μουστάκι σημαίνει αντρειά. Ο καθένας έχει την γνώμη του και την άποψη του και μένα αυτή είναι η δική μου κι όπως εγώ σέβομαι τις απόψεις των άλλων  απαιτώ κι οι άλλοι να σέβονται τις δικές μου. Από τότε λοιπόν που εμένα μου φύτρωσε το μουστάκι δεν το έκοψα ποτέ και δεν νομίζω ότι θα το έκοβα ακόμα κι αν  μου έδιναν  χοντρά λεφτά για να το  κάνω.

6 Νίκος

Δεν θέλω φυσικά να κατηγορήσω αυτούς που δεν έχουν μουστάκι, προς Θεού, αλλά ειδικά για εμάς τους Κρητικούς το μουστάκι   στον άντρα είναι άμεσα συνδεδεμένο με την παράδοση  και τα ήθη κι έθιμα του τόπου μας και  θα  έπρεπε ένα παραπάνω να το σεβόμαστε  πιο πολύ  από τους υπόλοιπους Έλληνες. Κατά την  δική μου την γνώμη δεν νοείται Κρητικός χωρίς μουστάκι και ναι, αφού επιμένεις σου απαντώ λοιπόν πως έτσι το νιώθω το μουστάκι, αντρειά..

Γιαυτό κιόλας και χαίρομαι όλους αυτούς που  εξακολουθούν να το διατηρούν  και ειδικά τα νέα παιδιά.. Δυστυχώς όμως κοίταξε πόσοι είναι εδώ γύρω μας και μέτρα. Είναι πάνω από πέντε το πολύ άτομα  εκείνοι που  έχουν μουστάκι; Τώρα τι  άλλο να πω, άλλαξαν ο καιροί δυστυχώς..

7 Βαγγέλης

Το μουστάκι και  το τσιγάρο  πάνε μαζί κι  είναι  από τις πρώτες  βλακείες που  κάνει  στη ζωή του ο άντρας και θα σου εξηγήσω αμέσως πως πάει:

Όταν  μεγαλώναμε προσπαθούσαμε να βρούμε πρότυπα για τον αντρισμό και  τελικά  βρήκαμε δύο τα οποία όμως   ήταν και  τα  δύο όχι μόνο  ανόητα αλλά και στην  πραγματική τους διάσταση  κακόγουστα. Πρώτα  πρώτα το τσιγάρο κι αμέσως μετά το μουστάκι όπως σου είπα. Πιστεύαμε ότι ανέδειχναν το αντρισμό μας ενώ φυσικά   ούτε το ένα ούτε  κατά διάνοια  τα πράγματα δεν ήταν έτσι. Τότε όμως δεν το γνωρίζαμε κι αφήναμε το  νεανικό χνούδι να μεγαλώνει για να αποδείξουμε ότι είμαστε άντρες όπως επίσης και καπνίζαμε για να αποδείξουμε ότι είμαστε άντρες  Το μόνο που καταφέρναμε  ήταν να  φανερώνουμε το μέγεθος της βλακείας μας  αφού όλα αυτά  ασφαλώς   δεν είναι τίποτα άλλο από νεανική βλακεία . Τώρα όμως που είμαστε πάνω των πενήντα και  συνειδητοποιούμε τα πράγματα  στην  αληθινή τους  μορφή,  έρχεται σαν αποτέλεσμα  η συνήθεια  και πλέον μας  είναι αδύνατον να το κόψουμε.. Και το τσιγάρο και το μουστάκι φυσικά..

8. Γιώργος

Δεν πιστεύω ότι  το μουστάκι προσδιορίζει τον Κρητικό μεγαλώνοντας όμως με  έμαθαν να πιστεύω ότι προσδιορίζει   τον άντρα .

 Γιαυτό λοιπόν μάλλον από συνήθεια πρέπει να το διατηρώ  αλλά κι επειδή επίσης  νομίζω ότι μου πάει.. 

9.Μανόλης

Το μουστάκι όχι μόνο διαχωρίζει την αντρική από την γυναικεία προσωπικότητα, όχι μόνο  είναι  άμεσα συνδεδεμένο με την παράδοση του τόπου μας αλλά έχει να κάνει  έως ακόμα και με θρησκευτικές αντιλήψεις. Είναι ένας σεβασμός στην βούληση του Θεού   ή της φύσης , ανάλογα το τι πιστεύει ο καθένας,  και τούτες οι δυο δυνάμεις για να δώσουν  στον άντρα γένια και μουστάκι   θα είχαν  τους λόγους του . Και δεν  πιστεύω βέβαια  ότι θα   το έκαναν   ποτέ αν οι συγκεκριμένοι λόγοι δεν είχαν σημασία σοβαρή.

10 Δημήτρης

Το μουστάκι είναι πολύ σοβαρή υπόθεση για τον άντρα που θέλει να λέγεται άντρας

Τώρα βέβαια ο καθένας όπως  επιλέγει  μπορεί να το δει το πράγμα και  ότι  επιλέγει μονάχος του  αποφασίζει. Με το ζόρι δεν γίνεται τίποτα.

11  Μανόλης.

Από παλιά έτσι το βρήκαμε κι έτσι το συνεχίζουμε, τι να κάνουμε τώρα  Όσο πιο πολύ  «στρούφιζες»  κάποτε το μουστάκι σου τόσο πιο πολύ άντρας ήσουν, ή φαινόσουν, ξέρω κι εγώ .. Έτσι μάθαμε πάντως κι έτσι το συνεχίζουμε, έχει μείνει σαν έθιμο.

12 Αριστείδης 

Μπορεί να είναι και κάτι χωρίς ιδιαίτερη  σημασία κι απλώς το βρήκαμε απ΄ τους παππούδες μας κι εξακολουθούμε  να το διατηρούμε..

Μπορεί όμως να έχει κι άλλη, πιο βαθιά σημασία. Η γυναίκα δεν έχει μουστάκι, αντίθετα όμως ο άντρας έχει..  Αναρωτιέμαι  λοιπόν  μήπως  το έδωσε ο Θεός για να ξεχωρίζουν τα   δύο φύλα;. Όπως κι αν  είναι πάντως, εγώ σαν Χαιρέτης μου είναι αδύνατον να φαντασθώ τον εαυτό μου χωρίς μουστάκι αλλά όχι όμως για τον αντρισμό. Δεν πιστεύω ότι ένας άντρας που δεν έχει μουστάκι δεν είναι και  άντρας. Για ποιο λόγο τώρα είμαι τόσο απόλυτος ως προς το δικό μου μουστάκι ούτε εγώ ο ίδιος δεν ξέρω γιατί αν ήξερα θα το έλεγα και στον εαυτό μου.

13 Νίκος

Δεν ξέρω  τι γίνεται τώρα,  αλλά  όταν  εμείς πηγαίναμε σχολειό κι είχαμε απέναντι μας    στην αίθουσα τις φωτογραφίες του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Δασκαλογιάννη κι όλων των υπολοίπων με να κάτι τεράστιες  μουστάκες, είχαμε τέτοια πρότυπα ανδρών δηλαδή, φυσικό δεν είναι   πως  μεγαλώνοντας  θα θεωρούσαμε κι αυτονόητο μαζί με εμάς να  αφήνουμε και το μουστάκι μας να μεγαλώνει;

Αλλά πέρα από αυτό, το μουστάκι όπως κι αν το δεις είναι στολίδι για τον άντρα..