Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη
Επειδή όλα τα πράγματα γύρω μας έχουν δυο όψεις, άρα αν κάποιος θέλει να αποφύγει το λάθος της μισαλλοδοξίας και να είναι αντικειμενικός πρέπει να κοιτάζει τα πάντα και από τις δύο όψεις πριν καταλήξει στο όποιο συμπέρασμα, το παρόν άρθρο θα ασχοληθεί και με τις δύο πλευρές του θέματος του «Αγίου Φωτός» που όλοι εναγωνίως περιμένουμε να μας έρθει τούτες τις μέρες από το Ιεροσόλυμα και να μας δώσει το αναστάσιμο μήνυμα.
Είναι λοιπόν γνωστή σε όλους μας η ανά τους αιώνες τελετή του Αγίου Φωτός που γίνεται κάθε χρόνο την ημέρα του Μεγάλου Σαββάτου στο Πανάγιο Τάφο του Χριστού στα Ιεροσόλυμα. Ο Ορθόδοξος Πατριάρχης μεταδίδει το φως αυτό στους παρευρισκομένους – χριστιανούς από όλα τα δόγματα αλλά και αλλόθρησκους-με θαυματουργικό όπως υποστηρίζει τρόπο ενώ πολλοί πιστοί επίσης υποστηρίζουν ότι πρόκειται για ένα υπερκόσμιο φως που βλέπουν μετά την ειδική τελετή που κάνει ο ορθόδοξος Πατριάρχης. Τότε λένε εμφανίζονται στο χώρο του ναού της Αναστάσεως, αλλά και έξω από αυτόν, λευκογάλανες αστραπές και περιστρεφόμενες ανταύγειες που κανείς δεν ξέρει από πού προέρχονται αφού στο ναό δεν υπάρχει ηλεκτρικό ρεύμα και, σύμφωνα με μαρτυρίες επισκεπτών, πολλές λαμπάδες που η φλόγα τους δεν καίει τα πρώτα λεπτά ανάβουν μόνες τους.
Αυτή λοιπόν είναι η πρώτη άποψη που την υποστηρίζουν όσοι αντιμετωπίζουν το θέμα κάτω από το πρίσμα του θαύματος, υπάρχει όμως και η άλλη πλευρά, η πλευρά των ανθρώπων που υποστηρίζουν , τεκμηριωμένα μάλιστα, ότι πρόκειται για μια απάτη που οργανώνουν εδώ και αιώνες οι κληρικοί του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων. Είναι όμως όντως έτσι τα πράγματα; Ας τα δούμε με τη σειρά:
Το πρώτο λοιπόν που υποστηρίζουν όσοι δεν ασπάζονται την εκδοχή του θαύματος είναι ότι επαλείφουν την πλάκα του τάφου από την προηγούμενη μέρα με φώσφορο ο οποίος έχει την ιδιότητα της ανάφλεξης κι ο Πατριάρχης τρίβει τη πλάκα με βαμβάκι και αναδύετε φως.
Υπάρχουν όμως και πληροφορίες από κληρικό του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, που το 1964 συνομίλησε με τον κ. Στυλιανό Χαραλαμπάκη, Χριστιανό εκκλησιαστικό συγγραφέα και αποκαλύπτουν τα εξής:
«Τα περί του λεγομένου θαύματος του αγίου φωτός, δεν είναι δυνατόν να κοινοποιηθούν, λόγω σκανδάλου. Ευχαρίστως όμως, εφ’ όσον μ’ ερωτάτε, θα σας είπω εν περιλήψει πως γίνετε η τελετή και πώς λαμβάνετε το «άγιον» φως». «Την Μεγάλην Παρασκευήν και μετά την περιφοράν του επιταφίου πέριξ του Παναγίου Τάφου, ο Πατριάρχης τοποθετεί τον Επιτάφιον επί του Τάφου. Κατόπιν τούτου σβήνουν όλα τα κανδήλια τα εντός και εκτός του Τάφου. Την επομένην, Μέγα Σάββατον, ο Σκευοφύλαξ μεταφέρει κεκαλυμμένην με αργυρούν κάλυμμα, μία ειδικήν κανδήλα αναμμένην, την οποίαν τοποθετεί εντός του Παναγίου Τάφου. Εν συνεχεία ο διοικητής των Ιεροσολύμων σφραγίζει τον Τάφον. Ενώ λοιπόν, πάντα τα φώτα και τα κανδήλια έχουν σβυσθή, η ειδική κανδήλα εντός του Τάφου παραμένει αναμμένη. Την 10ην ώραν και μετά την σχετικήν λιτανείαν πέριξ του Αγίου Τάφου, κατά την οποίαν ψάλουν το λυχνικόν «φως ιλαρόν», ανοίγονται αι πύλαι του Ναού του Παναγίου Τάφου και εισέρχεται ο λαός. Συγχρόνως ανοίγει και η πύλη του Κουβουκλίου εις την οποίαν ευρίσκεται ο Τάφος και εισέρχεται ο Πατριάρχης, αφού προηγουμένως τυπικώς αφαιρεί τα αρχιερατικά του άμφια και μένει μόνον με το στιχάριον. Μετά από μίαν σχετικήν τυπικήν προσευχήν, λαμβάνει το «άγιον» φως, όχι βεβαίως θαυματουργικώς, δια να είμαι ειλικρινής, αλλά ανάπτει τον πυρσόν του από την αναμμένην ειδικήν κανδήλα την οποίαν είχε μεταφέρει προηγουμένως ο Σκευοφύλαξ. Αυτή με λίγα λόγια είναι είναι η διαδικασία περί του «αγίου» φωτός».
Για την τελετή όμως του «αγίου» φωτός, αντέδρασε κι ο Αριστόβουλος, τότε Μητροπολίτης Κυριακουπόλεως, λέγοντας: «Όχι, αυτό δεν είναι δυνατόν να γίνει διότι δεν είναι μυστήριον, είναι δικό μας κατασκεύασμα. Ο κόσμος πλέον μας έχει αντιληφθεί». Λέει επίσης:«Το ψευδοθαύμα αυτό το πιστεύουν ολίγοι, ίσως τινές δια μωρίαν και άλλοι δι΄ αισχροκέρδειαν … Ουδέ ο Χρυσόστομος το επίστευεν ή μάλλον ουδέ το εγνώριζε, διότι, άν εις τον καιρόν του εθαυματουργείτο το άγιον φώς, πώς ήτο δυνατόν να λέγη ότι δέν εγίνοντο πλέον θαύματα;».
Άλλη σημαντική αναφορά για την ανυπαρξία του Αγίου Φωτός προέρχεται επίσης από τον σοφό διδάσκαλο του ελληνικού γένους Αδαμάντιο Κοραή ο οποίος στο βιβλίο του Άτακτα: «Περί του Ιεροσολύμοις Αγίου Φωτός» καταδίκαζε το θαύμα υποστηρίζοντας πως αφού οι χριστιανοί πατέρες μέχρι και τον 9ο μ.Χ αιώνα δεν αναφέρουν τίποτα περί του «αγίου φωτός» κι αφού ως μόνο αληθινό Φως αναγνωρίζει τον Ιησού Χριστό αποκαλεί τους Αγιοταφίτες ιερείς απατεώνες και λαοπλάνους λέγοντας:
«’Όπου βλέπεις θρησκείαν μολυσμένην, συμπέρανε, ότι η βαρβαρότης των πιστευόντων είναι ανάλογος του μολυσμού. Δοκίμασε να κηρύξεις εις τους προσκυνητάς, ότι ματαίως εξοδεύουν τόσα χρήματα, ματαίως κοπιάζουν ταξιδεύοντες μακράν δια θαύμα, δοκίμασε να διδάξεις την τόσην απλήν αλήθειαν ταύτην, και θέλεις ιδεί στράτευμα προσκυνητών μεθυσμένων, ή (ώς δεν αισχύνονται να ονομάζονται) Χατζήδων, στρατηγούμενον από ολίγους θρασυτάτους γόητας, πνέοντας τον όλεθρον σου, ώς ανατροπέως των καθεστώτων».
Στο θέμα Αγίου Φωτός επίσης αναφέρεται κι η Εγκυκλοπαίδεια Παύλου Δρανδάκη (πρώην Πυρσός), χαρακτηρίζοντας το ως θεατρική τελετή βάρβαρου φανατισμού και γράφει μεταξύ άλλων: «Είναι μία από τας ασχημοτέρας επιδείξεις της Θρησκοληψίας όχλου βαρβάρου… είναι δε τόσος ο φανατισμός ώστε νομίζεται ότι το φως αυτό φωτίζει αλλά δεν καίει και δι΄ αυτό το πλησιάζουν εις το στήθος των, περιλούουν δι΄ αυτού τον πώγωνα και βαπτίζουν εις την φλόγα την χείρα. Εννοείται ότι τας κινήσεις αυτάς τας κάνουν ακαριαίως, ότε ο ιδρώς δυσχεραίνει την καύσιν. Ουδείς τολμά επί εν λεπτόν να κρατήσει την χείρα εις την φλόγα ή τον πώγωνα…και έτι δυσχερέστερον ότι η Εκκλησία αφήνει να υποκαίει την δεισιδαιμονίαν αντί στεντορείως να φωνάξει ότι δεν πρόκειται περί θαύματος».
Μετά από όλα αυτά βέβαια η ουσία είναι πως αντιμετωπίζει ο καθένας το θέμα μέσα του αφού τελικά το «δεύτε λάβετε φως εκ του ανεσπέρου Φωτός» βγαίνει από μέσα μας μια κι ο Χριστός, το Μέγα Φως δηλαδή, δεν μπορεί να υπάρχει πουθενά αλλού από το μέσα μας…..
Χριστός Ανέστη!!!
Η ΤΕΛΕΤΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΦΩΤΟΣ:
Η τελετή του Αγίου Φωτός γίνεται στις 12 η ώρα το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου και αποτελείται από τρία στάδια: α. Την Λιτανεία, β. Την είσοδο του Πατριάρχη στον Πανάγιο Τάφο και γ. Τις προσευχές του Πατριάρχη για να βγει το 'Αγιο Φως.
Σύμφωνα λοιπόν με την παράδοση, το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου ο Ορθόδοξος Πατριάρχης με την συνοδεία του – αρχιερείς, ιερείς και διακόνους- αλλά και τον Αρμένιο Πατριάρχη μπαίνει στον Πανίερο Ναό της Αναστάσεως, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα. Πριν από την είσοδο του Πατριάρχη ο Σκευοφύλακας του Πανίερου Ναού φέρει την ακοίμητο κανδήλα, σβηστή εκείνη την ημέρα, για να αναφτεί με το 'Αγιο Φως. Από την εσωτερική είσοδο του Ναού του Αποστόλου Ιακώβου μπαίνει ο Πατριάρχης στο Ιερό Βήμα του Καθολικού και κάθεται στον πατριαρχικό θρόνο. Από αυτό το σημείο περνάνε και ασπάζονται το χέρι του Πατριάρχη οι εκπρόσωποι των Αρμενίων, των Αράβων, των Κοπτών και άλλων για να τους δοθεί το 'Αγιο Φως. Σύμφωνα με τα προνόμια αν δεν ασπαστούν το χέρι του Ορθόδοξου Πατριάρχη δεν έχουν το δικαίωμα να λάβουν το 'Αγιο Φως από τα χέρια του. Αμέσως μετά αρχίζει η Ιερή Λιτανεία η οποία περιφέρεται τρεις φορές γύρω από τον Πανάγιο Τάφο και μετά ο Πατριάρχης σταματάει μπροστά στον Πανάγιο Τάφο όπου βρίσκονται και οι επίσημοι.
Μετά την Λιτανεία αποσφραγίζεται ο Πανάγιος Τάφος και ο Πατριάρχης βγάζει την αρχιερατική στολή του και μένει μόνο με το λευκό στιχάριο. Κατόπιν ο διοικητής της Ιερουσαλήμ και ο αστυνομικός διευθυντής ελέγχουν σχολαστικά τον Μακαριότατο Πατριάρχη μπροστά σε όλους ώστε να διαπιστωθεί ότι δεν έχει τίποτα μαζί του το οποίο μπορεί να μεταδώσει φως.
Μετά τον έλεγχο ο Μακαριότατος Πατριάρχης Ιεροσολύμων λαμβάνει τους σβηστούς πυρσούς και εισέρχεται μαζί με τον Δραγουμάνο των Αρμενίων στο Ιερό Κουβούκλιο. Όλα τα κανδήλια είναι σβηστά και τίποτα δεν είναι αναμμένο στον Ιερό Ναό αλλά και στον Πανάγιο Τάφο.
Μέσα στον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης γονατιστός κάνει αρχιερατική προσευχή διαβάζοντας και ειδικές ευχές παρακαλώντας τον Κύριο ημών Ιησού Χριστό να στείλει το 'Αγιο Φως του ως δώρο αγιασμού για τους ανθρώπους. Και μέσα στην απόλυτο ησυχία κατά την ώρα που προσεύχεται ο Πατριάρχης ακούγεται ένας συριγμός και σχεδόν ταυτόχρονα γαλαζόλευκες αστραπές του Αγίου Φωτός διαπερνούν από παντού, λες και ανάβουν εκατομμύρια φωτογραφικά φλας και τα κανδήλια ανάβουν μόνα τους. Μέσα στο Πανάγιο Τάφο οι πυρσοί που κρατάει προσευχόμενος ο Πατριάρχης και αυτοί ανάβουν μόνοι τους από το 'Αγιο Φως. Ταυτόχρονα το πλήθος ξεσπάει σε ζητωκραυγές ενώ δάκρυα χαράς και πίστης τρέχουν από τα μάτια του κόσμου.
Το 'Αγιο Φως για μερικά λεπτά της ώρας δεν έχει τις ιδιότητες τις φωτιάς. Αυτό συμβαίνει τα πρώτα λεπτά της ώρας, όταν βγαίνει από τον Πανάγιο Τάφο ο Πατριάρχης και δίνει το 'Αγιο Φως στους πιστούς. Μπορεί οποιοσδήποτε να αγγίζει την φλόγα 33 κεριών και να μην καίγεται! Μετά από πάροδο 33 λεπτών περίπου η φλόγα είναι κανονική.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου