Οι εργάτες της σταφίδας στην Κρήτη κάποτε …

 

Της Ρίκης Ματαλλιωτάκη

 Έτος  1936.

Μερικούς μήνες μετά την εργατική Πρωτομαγιά του ίδιου χρόνου, δύο από τα ιδρυτικά μέλη του, αδέλφια κι οι δύο,   βάφουν με το αίμα τους τον δρόμο έξω από την Νομαρχία Ηρακλείου προς χάριν  της διεκδίκησης του οκταώρου.

Η θυσία τους, προστιθέμενη μαζί με τις θυσίες πολλών άλλων από εκεί κι έπειτα, θα χρειασθεί να περάσουν  πολλά χρόνια ακόμα έως ότου καρποφορήσει.

Έως τότε οι συνάδελφοι τους θα εξακολουθούν να δουλεύουν με συνθήκες  από άθλιες  μέχρι δραματικές στα  πάνω από είκοσι εργοστάσια  σταφίδας που υπάρχουν στην πόλη του Ηρακλείου:

Παλιοί φορτοεκφορτωτές σταφίδας επί το έργον στις αποθήκες Παπαδογιωργάκη 

«ΑΓΡΕΞ» «ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ» «ΔΙΑΛΥΝΑΣ» « ΑΚΡΑΤΟΣ» «ΘΕΟΧΑΡΗΣ» «ΤΣΑΛΙΚΗΣ» «ΚΑΠΕΤΑΝΑΚΗΣ» «ΤΟΣΚΟΥΔΗΣ» «ΜΑΓΚΑΝΑΣ» «ΔΙΑΚΑΚΗΣ» «ΠΕΡΔΙΚΟΓΙΑΝΝΗΣ»«ΠΑΠΑΔΟΓΙΩΡΓΑΚΗΣ» «ΓΑΛΕΝΙΑΝΟΣ» «ΜΕΛΛΙΣΕΙΔΗΣ»  «ΕΝΩΣΗΣ ΣΤΑΦΙΔΟΠΑΡΑΓΟΓΩΝ» είναι  μερικά μόνο  από τα εργοστάσια που μέσα τους από νύχτα ως  νύχτα κι από ξημέρωμα ως άλλο ξημέρωμα, δουλεύουν  επί μονίμου βάσεως 25000 χιλιάδες σταφιδεργάτες που συχνά με τους επικουρικούς φτάνουν και τις 4000.

Δίχως κλαρκ,  δίχως ασανσέρ, με μοναδικό αναβατόριο τον ώμο τους, ξυπόλητοι  χειμώνα καλοκαίρι γιατί έτσι το επέβαλλαν  οι συνθήκες μιας δουλειάς σκληρής κι ανθυγεινηνής, σκύβουν στο μεροκάματο πάνω σε σωρούς  «βουνό» του προϊόντος εκείνου που όμως από γεννήσεως της έως πρότινος έθρεφε και πλούτιζε την Κρήτη

Πάνω στην σταφίδα!

Οικογένειες ολάκερες, πατεράδες, μανάδες, παιδιά στις  διακοπές του σχολείου,  αγνοώντας εξ ανάγκης τον υποδεέστερο τίτλο του «σταφιδεργάτη» καθώς  και όλες τις  σχετικές με την υγεία τους συνέπειες μια κι ένας σταφιδεργάτης κάποτε στα σαράντα του ήταν  ήδη  γέρος, επί γενιές και γενιές επέζησαν από την  επεξεργασία της σταφίδας παρ΄ όλη  την δυσχερή πλευρά του θέματος.

Σήμερα.. τόσα χρόνια μετά..

Μπορεί η θυσία των  δύο αδελφών  να άνθισε κι επιτέλους να δικαιώθηκε και οι συνάδελφοι τους ,καθώς κι όλοι οι εργαζόμενοι, να εργάζονται πλέον  με ανθρώπινο ωράριο  κι από το 1980 κι έκτοτε που ιδρύθηκαν μάλιστα και τα σύγχρονα εργοστάσια να φόρεσαν μάλιστα και παπούτσια και να μην είναι αναγκασμένοι πλέον να πατούν πάνω σε στοίβες από τσαίλια, πέτρες, γυαλιά όπως κάποτε.

Μόνο που τα σύγχρονα εργοστάσια της σταφίδας που υπάρχουν σήμερα είναι δυστυχώς μόνο τέσσερα από δυόμισι περίπου δεκάδες που ήταν κάποτε:

«ΞΟΣ» «ΤΟΣΚΟΥΔΗΣ» «ΠΕΡΔΙΚΟΓΙΑΝΝΗΣ» «ΜΕΛΛΙΣΕΙΔΗΣ» ενώ πρόσφατα έκλεισε και η  Ένωση.

Οπότε τα παπούτσια οι εργάτες της σταφίδας τα φοράνε   τώρα για να «κάθονται»κι όχι για να δουλεύουν κι ένα από τα πιο παλιά και πιο ιστορικά σωματεία όχι μόνο της Κρήτης αλλά και ολόκληρης της Ελλάδας,  αργοσβήνει πνέοντας τα λοίσθια, απο την ανεργία,  ειδικά τα τελευταία δέκα χρόνια