Τι ήταν οι σπηλιές στα Μάταλα πριν κατοικήσουν μέσα τους τα "Παιδιά των Λουλουδιών;"

Επιμέλεια κειμένου Ρίκη Ματαλλιωτάκη

Τα Μάταλα, ένα μικρό παραθαλάσσιο χωριό  στα νότια του νομού Ηρακλείου, έχουν ταυτιστεί με τις τεχνητές σπηλιές που λαξεύτηκαν χιλιάδες χρόνια πριν στους απότομους βράχους, που ορθώνονται στην βόρεια πλευρά του κόλπου και της παραλίας.

Η ιστορία του είναι στενά συνδεδεμένη με αυτήν των αρχαίων πόλεων της Φαιστού και της Γόρτυνας, καθώς αποτέλεσε επίνειο της πρώτης κατά τη Μινωική περίοδο, και επίνειο της δεύτερης κατά τη Ρωμαϊκή

Κατά τη Μινωική περίοδο, αποτέλεσαν σημαντικό λιμάνι αλλά και θέρετρο των εύπορων κατοίκων της Φαιστού και της Γόρτυνας, οι οποίοι έχτιζαν στην παραλία τα θερινά τους «παλάτια». Όμως, λόγω του ότι η στάθμη της θάλασσας ανέβηκε, ο λαμπρός πολιτισμός χάθηκε. Έτσι, μπορεί κανείς πλέον να δει τα ερείπια του αρχαίου οικισμού της στην υποθαλάσσια περιοχή του όρμου.

 

Στην πραγματικότητα ωστόσο κανείς δεν είναι βέβαιος για το πότε δημιουργήθηκαν οι σπηλιές στα Μάταλα. Η επικρατούσα άποψη αναφέρει ότι πρόκειται για Ρωμαϊκούς τάφους, ή και χριστιανικούς – της πρώιμης χριστιανικής περιόδου.

 

Ωστόσο σε κάποιες από αυτές τις σπηλιές υπάρχουν λαξευμένα κρεβάτια και παράθυρα, καθώς και προστώα, που φανερώνουν έναν άλλο λόγο ύπαρξης: οι ιστορικοί πιστεύουν ότι κάποιες από τις σπηλιές χρησιμοποιήθηκαν και ως κατοικίες στο μακρινό παρελθόν,

Από το reunion των πάλαι ποτέ παιδιών των λουλουδιών  που έγινε πριν μερικά χρόνια στην περιοχή

Τα Μάταλα έγιναν γνωστά παγκοσμίως μετά την δεκαετία του ‘60 όπου το χωριό έγινε τόπος παραμονής χίπηδων, οι οποίοι βρήκαν καταφύγιο στις σπηλιές αυτές για αρκετά χρόνια, έως το 1970.

Τα «παιδιά των λουλουδιών» ήρθαν από κάθε γωνιά της γης στα Μάταλα και βρήκαν έτοιμες κατοικίες στις σπηλιές.

Φανταστείτε το πολιτισμικό σοκ που δέχτηκαν οι κάτοικοι στα Μάταλα της  εποχής ζώντας δίπλα στους χίπις με τον ελεύθερο τρόπο ζωής, ειδικά αν αναλογιστούμε ότι οι Κρητικοί της εποχής εκείνης σ’ αυτή την απομακρυσμένη (τότε) γωνιά του νησιού πιθανότατα δεν είχαν αντικρύσει τουρίστα ξανά.

Η αντίδραση των ντόπιων οργανώθηκε από τον Μητροπολίτη Γορτύνης που έδιωξε τους χίπις από την περιοχή. Πολλοί ωστόσο παρέμειναν στην Κρήτη και βρήκαν καταφύγιο σε απομακρυσμένα μέρη την εποχή εκείνη, όπως τα Καπετανιανά, το φοινικόδασος στο Βάι και στην Πρέβελη.

Αυτό κράτησε μέχρι την δεκαετία του 1980, οπότε το κράτος αποφάσισε να προστατεύσει τα ευαίσθητα οικοσυστήματα στο Βάι και στην Πρέβελη, κηρύσσοντας τα προστατευμένες περιοχές.

Σήμερα οι σπηλιές έχουν περιφραχθεί και προστατεύονται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία, ενώ απαγορεύεται η διαμονή και η διανυκτέρευση σ' αυτές